Tallaabo muhiim ah oo lagu beddelayo muuqaalkeeda beeraha iyo kicinta kobaca dhaqaalaha, dawladda federaalka Nigeria waxay daaha ka qaaday qorshe istiraatijiyadeed qaran oo shan sano ah oo dhammaystiran oo looga golleeyahay in kor loogu qaado wax soo saarka baradhada ee waddanka oo dhan. Qorshahan oo loogu magac daray Istaraatijiyadda Baradhada Qaranka ayaa lagu wadaa in la hirgeliyo laga bilaabo 2023 ilaa 2028, iyadoo hadafku yahay in wax laga beddelo warshadaha baradhada Nigeria, lagana dhigo mid kaalin weyn ka qaata silsiladda qiimaha beeraha ee dalka.
Daah-furka rasmiga ah ee qorshahan istaraatiijiyadeed ayaa ka dhacay magaalada Jos ee gobolka Plateau, halkaasoo ay isugu yimaadeen mas’uuliyiin ka tirsan dowladda, qeybaha kala duwan ee bulshada iyo khubarada dhanka beeraha si ay goobjoog uga noqdaan munaasabaddan. Senator Abubakar Kyari, Wasiirka Beeraha iyo Haqab-beelka Cunnada, ayaa gudbiyay sida ay dowladda uga go’an tahay ka faa’iideysiga wax-soo-saarka baradhada oo horseed u ah kobaca dhaqaalaha. Isagoo hadal ka jeediyay munaasabadda, wuxuu ku nuux-nuuxsaday faa'iidooyinka dhinacyo badan leh ee uu qorshahani u keenayo Nigeria.
Wasiir Kyari waxa uu xusay in qorshahan istaraatiijiyadeed aanu ujeedkiisu ahayn oo kaliya in la kordhiyo wax soo saarka baradhada balse sidoo kale loo abuurayo fursado shaqo iyo horumarinta hab-nololeedka dhalinyarada iyo haweenka qaranka. Talaabadan ayaa la socota dadaalada balaaran ee dowlada ay ugu jirto sidii looga faa’ideysan lahaa awooda beeraha si wax looga qabto shaqo la’aanta laguna kobciyo horumar loo dhan yahay.
Isaga oo iftiiminaya awoodda ganacsi ee beerashada baradhada ee 12 gobol oo Nigeria oo dhan ah, Wasiir Kyari waxa uu saadaaliyay mustaqbalka halkaas oo waaxda baradhada ee waddanku ay noqoto qayb-hoosaad ganacsi ahaan wax ku ool ah oo ku dhex jira silsiladaha qiimaha beeraha ee ballaadhan. Waxa uu carrabka ku adkeeyay muhiimadda ay leedahay sugnaanta cuntada iyo nafaqeynta waarta halka uu sidoo kale dhigay baradhada Nigeria oo ah badeecad la dhoofiyo oo muhiim ah. Aragtidani waxa ay la jaan qaadaysaa hamiga dawladda ee ah in ay dhaqaalaheeda kala duwanaato, korna u qaado joogitaankeeda suuqa beeraha adduunka.
Wasiirka ayaa hoosta ka xariiqay sida ay dowladda uga go’an tahay wax ka qabashada caqabadaha ka jira dhanka beeraha. Tallaabooyin ayaa la sameeyay si loo fududeeyo wax-soo-saarka ballaaran, hab-samaynta, ku-darka qiimaha, iyo horumarinta wax-soo-saarka, kuwaas oo u adeegi doona aasaaska kicinta kobaca warshadaha Nigeria. Isagoo hadalkiisa sii wata ayaa waxuu tilmaamay in hindisahani uu waafaqsanyahay amarkii uu dhawaan soo saaray Madaxweynaha ee ahaa in la dar dar galiyo wax soo saarka dalagga beeraha, isla markaana wax soo saarka baradhada la dhigayo mudnaanta koowaad.
Caleb Mutfwang, gudoomiyaha gobolka Plateau, ayaa sheegay inuu uga mahadcelinayo dowladda federaalka sida ay uga go’an tahay horumarinta wax soo saarka cuntada. Gobolka Plateau, oo caan ku ah wax-soo-saarka baradhada, ayaa la filayaa inuu kaalin mug leh ka qaato hirgelinta qorshaha istaraatiijiyadeed ee baradhada qaranka. Guddoomiyaha ayaa ballan qaaday in maamulkiisa uu gacan buuxda ka geysan doono sidii qorshahan uu u guuleysan lahaa, isagoo carabka ku adkeeyay muhiimadda ay leedahay in la iska kaashado sidii loo mideyn lahaa kheyraadka iyo sidii loo gaari lahaa hadafyada guud.
Daah-furka rasmiga ah ee qorshaha istaraatiijiyada baradhada qaranka ee shanta sano waxa ay kasbatay daneeyayaasha qaybta beeraha ee Nigeria, oo ay ku jiraan National Potato Multi-Stakeholders Forum, GIZ, National Agricultural Seed Council, iyo masuuliyiinta Machadka Cilmi-baarista Dalagga Xididdada Qaranka. Joogitaankoodu waxa uu hoosta ka xarriiqayaa dadaalka wadajirka ah ee loo baahan yahay si loo dhaqaajiyo ajandahan wax-ka-beddelka ah.
Gebagebadii, hamiga Nigeria ee shanta sano ee qorshaha istiraatijiyadeed ee wax-soosaarka baradhada waxa uu hayaa ballan-qaadka kobaca dhaqaalaha, shaqo-abuurka, iyo hagaajinta sugnaanta cuntada. Iyada oo leh aragti cad iyo ballanqaadka daneeyayaasha muhiimka ah, warshadaha baradhada Nigeria waxay awood u leeyihiin inay noqdaan tartan caalami ah, iyagoo ka faa'iideysanaya awoodaha dabiiciga ah ee qaranka ee wax soo saarka. Hindisahani waxa uu astaan u yahay tallaabo muhiim ah oo loo qaaday horumarinta beeraha waarta iyo barwaaqada dhaqaale ee Nigeria.